11 Şubat 2020 Salı

Homo Faber Homo Moralis’e Galip Geldi (Ahlaksız insan, etik insanı yendi)


Cemil Meriç’indir bu cümle.

Alet yapan insan (teknik insan), ahlaklı olan insanı yendi.
Alet yapan, teknoloji üreten ve kullanan insan teknolojinin bir parçası haline geldi makineleşti. Ruhsuz ve vahşi bir “makine insan” türü her yeri istila etti. Dolayısıyla toplumlar da büyük ruhsuz makinelere (mega machine) dönüştü. 

Ruhu olmayan, ahlakı olmayan, yüreği olmayan ve amaca giden her yolu meşru gören bir insan türü hızla çoğaldı ve çağı kuşattı.
Homo Moralis (etik insan) kaybetti.
Haklı olan güçlü olamadı, güçlü olan haklı oldu.
Çünkü, güçlü olan ahlaksızlığının ve ruhsuzluğunun getirdiği bir güçle her tekniği, entrikayı, insanı, aracı ve teknolojiyi kullandı.
Bu ruhsuz “makine insanlar” artık miktara, maddeye, menfaate tapınır oldular ve amaçları için her türlü şeytani yolu kutsal ambalajlara soktular.
Cengiz Aytmatov’un romanı “Gün Olur Asra Bedel”deki Nayman Ana’nın evladı Coloman'ı Mankurt’a dönüştüren güç, çağımızda nice Nayman Anaların evlatlarını Mankurt’a dönüştürdü.
Mankurt düşünemez, muhasebe edemez, insani kaygı taşıyamaz, empati kuramaz, iyiliğe karşı kötülük yapmakta asla tereddüt etmez. İnsanların ölümü, yoksunlukları, adaletsizliğin kurbanı olması onu hiç ilgilendirmez. Kıblesi menfaattir. Bazı çizgi
filmlerdeki gibi her baktığını "dolar" yani menfaat olarak görür. 
“Makine İnsan” yalnızca yazılımının gereklerini yerine getirir.
Bu yaratık türünde vicdan, etik, ruhsal değerler, töre, mertlik, insanlık adına birşeyler aramak boşunadır. Namertlik onun yaşamının anayasasıdır. 
Bu gerçeği artık kabullenmek lazım. Makine insanlar, insanlığın en sefil ve aşağılık kısmını temsil ediyor. Ancak, şairin dediği gibi “Şükür ki, insandan insana fark var” diyerek oldukça az sayıda da olsa bu yorgun gezegende insanların hala var olduğunu bilerek yaşama işine devam etmeliyiz.
Umutsuzluk haram kılındı bize.
Victor Hugo'nun Sefiller'indeki "sefiller" ile makine insanların sefaletini, ruh düşkünlüğünü
karşılaştırmayınız. Çünkü, Hugo'nun sefillerinde Jan Valjan insanüstü bir iyiliğin heykelini yapmıştı: Ölümüne özveri, adalet, iyilik, paylaşma, adanma, vefa...
Makine insanlarda asla olamayacak değerler...