7 Şubat 2015 Cumartesi

Robert Dahl: Neden Demokrasi?

Robert Dahl'dan Demokrasi Üstüne-I
Birkaç kısa alıntıyla ünlü siyaset bilimci Robert Dahl'ın Demokrasi Üstüne isimli kitabını dikkatlerinize sunmak istiyorum. Alıntıları olduğu gibi yaptım, yalnızca
bazı sözcükleri anlaşılır kılmak için değiştirdim.
Dahl, "Neden demokrasi" diyor ve birkaç başlıkta bunu anlatıyor (s. 47 ve devamı).
İşte demokrasi için ilk neden:
Demokrasi otokratların (baskı yönetimi uygulayanların) yönetime geçmesini engellemeye yarar.
Politikanın belki de en temel ve kalıcı sorunlarından birisi otokratik yönetimi önlemektir. İçinde bulunduğumuz zaman da dahil olmak üzere kayıtlı tarih boyunca ..çıkarcılık, ideoloji, milliyetçilik, dini inançlar, doğuştan üstün oldukları inancından ya da aşırı duygusallıktan ve dürtülerden etkilenen liderler, devletin zor kullanma ve şiddet uygulama olanaklarını kötüye kullanarak kendi amaçlarına hizmet eder hale getirmişlerdir. Destpotluklar yüzünden ölen insan sayısı hastalık, kıtlık ve savaşlardaki kayıplarla boy ölçüşecek durumdadır.
20. yüzyıldan birkaç örnek düşünün. J. Stalin'in yönetimindeki Sovyetler Birliği'nde (1929-1953) milyonlarca kişi politik sebeplerden, genellikle de Stalin'in kendisine komplo kurulmasından duyduğu paranoyadan dolayı hapse atıldı. Tahminen 20 milyon kişi çalışma kamplarında öldü, siyasi nedenlerle idam edildi ya da Stalin'in köylüleri devletin işlettiği çiftliklerde çalışmaya zorlaması sonucu çıkan kıtlık (1932-1933) yüzünden öldü. Stalin'in (diğer) 20 milyon kurbanı hayatta kalmayı başardılarsa da çok büyük zorluklar çektiler.
Ya da Nazi Almanyası'nın diktatör lideri Adolf Hitleri düşünün. 2. Dünya Savaşı'nda ölen onmilyonlarca asker ve sivili saymazsak, Hitler 6 milyon Yahudinin ve sayısız muhalifin, Polonyalının, Çingenenin ve yok etmek istediği diğer grupların üyelerinin toplama kamplarında ölümünden sorumluydu.
Kamboçya'da despot lider Pol Pot'un (1975-1979) yönetimindeki Kızıl Kmer, Kamboçya halkının dörtte birini öldürdü. Pol Pot'un eğitimli sınıftan korkusu o kadar güçlüydü ki neredeyse tamamen yok edildiler, gözlük takmak ya da nasırsız ellere sahip olmak kesin ölüm anlamına geliyordu.
Demokratik rejimlerde de haksızlıklar görülebilmektedir. Haksızlığın büyüğü küçüğü olmaz. Çoğunluk yapıyor olması, doğru olduğu anlamına gelmez.
Ancak, demokrasilerin demokratik olmayanlara kıyasla daha adil ve temel insan haklarına daha saygılı olmak için başka sebepler var.
(Bu sebepleri de sonraki paylaşımlarda yazmaya çalışacağım...)

Per aspera ad astra!