4 Ekim 2013 Cuma

Demokrasinin Bedeli

(Bu yazının bir kısmı Prof. Dr. Jerry Kloby'nin Küreselleşmenin Sefaleti isimli kitabından
alınmıştır ve rakamlar rakamlar 2000 yılına aittir)
Demokrasi ve seçimler her millet için maliyetlidir... Tek maliyet para olsa, belki eyvallah diyeceğiz. Seçim süreci, mali boyutunun yanında, sosyal, siyasal, kültürel tahribatları da olan bir süreç...
Ama demokrasiden ve seçimden başka yol var mı, yok!...
Buyrun ABD seçim analizleri:
Amerikan Senatosu için kampanyalarda harcanan miktar:
457 milyon dolar
Temsilciler Meclisi için yapılan kampanyalarda harcanan miktar: 559 milyon dolar
Başkanlık seçimleri için harcanan: 355 milyon dolar
Her bir başkan adayının harcadığı miktar:
George W. Bush: 186 milyon dolar
Al Gore: 120 milyon dolar
Pat Buchanan: 39 milyon dolar
Ralph Nader: 7,8 milyon dolar
Harry Browne: 2,2 milyon dolar

Kaybedenler kötü adaylar mıydı yoksa onların paraları mı azdı? 2000 yılındaki Senato seçimlerinde kazanan aday or­talama olarak 7,7 milyon dolar harcama yaptı, (kaybeden adayın ortalama olarak 3,9 milyon dolar tutarındaki harca­masına karşılık). Temsilciler Meclisi seçimlerinde ise ka­zanan aday ortalama olarak 842.000 dolar tutarında harca­ma yaparken, kaybeden aday ortalama olarak 306.000 dolar tutarında harcama yapmıştı.
Türkiye'de durum ne?
Hesaplamaya bile cesaret edemeyebiliyoruz... Çünkü, seçim sponsorları oldukça güçlü...
Önce sponsor oluyorlar, sonra kat be kat kazanıyorlar...
Örneğin, bir belediye başkanı aday adayı veya adayı kaç lira harcar? Harcadığı miktarın ne kadarı kendi bütçesinden, ne kadarı sponsorlardan?
Seçimlerin ülke bütçesine maliyeti çok fazla da, peki görünmeyen maliyetler neler?
Elbette seçim harcamaları kısmen hazineden karşılanıyor, hazine yardımı alan partiler için... 
Mevcut belediye başkanları belediye bütçesinden seçim propagandası yürütüyor mu mesela?
Devlete olan borçlarını ödemeyen büyükşehir belediye başkanları seçim harcamaları için "sosyal belediyecilik" adı altında kaç yüz milyonluk israf ekonomisi oluşturuyorlar?
Bu soruların yanıtını bulmak gerçekten çok zor...
Ama siz de merak etmiyor musunuz?
Bu değirmenin suyu nereden geliyor?
Per aspera ad astra!